Podczas przeprowadzania transakcji między krajami członkowskimi, przedsiębiorcy zasadniczo muszą zarejestrować się jako podatnicy VAT UE i zgłosić transakcje WNT (wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów), co wiąże się z jednoczesnym rozliczeniem VAT należnego i naliczonego. Jednakże, przedsiębiorcy zwolnieni z VAT mają możliwość skorzystania z uproszczenia polegającego na zwolnieniu z obowiązku rozliczania WNT, jeśli wartość ich zakupów wewnątrzwspólnotowych nie przekroczyła określonego limitu w roku podatkowym. Mimo to, mają oni opcję zrezygnowania z tego uproszczenia i dobrowolnego zarejestrowania się do VAT UE.

Kto jest uprawniony do zwolnienia z VAT?

Nie wszyscy przedsiębiorcy muszą rozliczać VAT, ponieważ istnieją od tego wyjątki. Zwolnienia z VAT dzielą się na podmiotowe i przedmiotowe, a także istnieje wykaz działań, które wymagają rejestracji do VAT od pierwszej transakcji.

Zwolnienie podmiotowe

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, zwolnienie podmiotowe przysługuje tym podatnikom, którzy w poprzednim roku nie przekroczyli określonego limitu obrotów. W roku 2020 limit ten wynosił 200 000 zł.

Zwolnienia podmiotowe dostępne są również dla nowych przedsiębiorców, o ile spodziewany obrót ze sprzedaży nie przekroczy tego limitu.

Limit obrotów dla zwolnienia z VAT nie uwzględnia:

  • dostaw wewnątrzwspólnotowych i sprzedaży wysyłkowej z i do kraju,
  • świadczenia usług zwolnionych od VAT,
  • towarów zaliczanych do środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych amortyzowanych przez podatnika.

Zwolnienie przedmiotowe z VAT

Zwolnienie przedmiotowe odnosi się do określonych czynności wykonywanych przez podatnika. Wykaz tych czynności znajduje się w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT i obejmuje m.in.:

  • usługi medyczne,
  • usługi finansowe,
  • usługi edukacyjne.

Kto nie kwalifikuje się do zwolnienia z VAT?

Istnieją również działania, które nie mogą korzystać ze zwolnienia z VAT i wymagają rejestracji jako aktywny podatnik VAT już od pierwszej transakcji. Należą do nich między innymi

  • sprzedaż produktów zawierających metale szlachetne,
  • sprzedaż towarów objętych akcyzą (oprócz energii elektrycznej, wyrobów tytoniowych i samochodów osobowych, które nie są nowymi środkami transportu i są amortyzowane przez podatnika),
  • sprzedaż gruntów pod zabudowę,
  • sprzedaż budynków, budowli lub ich części, w sytuacjach określonych w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a) i b),
  • sprzedaż nowych środków transportu,
  • sprzedaż wysyłkowa produktów takich jak:
  • kosmetyki i artykuły toaletowe,
  • komputery, produkty elektroniczne i optyczne,
  • elektryczne i nieelektryczne urządzenia domowe,
  • silniki, turbiny, pompy,
  • hurtowa i detaliczna sprzedaż części do:
  • samochodów,
  • motocykli,
  • usługi prawne,
  • usługi doradcze (z wyjątkiem doradztwa rolniczego),
  • usługi jubilerskie,
  • usługi windykacyjne, w tym factoring.

Podsumowanie

Po zarejestrowaniu się do transakcji wewnątrzwspólnotowych, podmiot gospodarczy jest zobowiązany do obliczania należnego podatku VAT od zakupów dokonanych w ramach Wspólnoty, zgodnie z obowiązującą stawką VAT dla danego produktu w Polsce. W przypadku prowadzenia działalności zwolnionej z VAT, podatnik nie ma możliwości odliczenia naliczonego VAT, ale może on zaliczyć zapłacony podatek do kosztów uzyskania przychodów. Osoby zwolnione z VAT, które dokonują wewnątrzwspólnotowego nabycia usług, muszą składać deklarację VAT-8, nawet jeśli w danym okresie nie powstał obowiązek podatkowy.

Reasumując, podatnicy zwolnieni z VAT nie muszą wykazywać wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, jeśli ich wartość w roku podatkowym nie przekroczy 50 tys. zł. Jednakże, po przekroczeniu tego progu lub w przypadku dobrowolnej rejestracji do WNT, konieczne jest opodatkowanie takich transakcji w Polsce.

×